Interview: Ayrton Senna Special: Allard Kalff: "Ik zag pas op Linate Airport dat Ayrton overleden was" (2)

Allard Kalff was gedurende de periode 1992-1994 commentator bij Eurosport. De in Beverwijk geboren autocoureur, analist, verslaggever en pit-reporter heeft hedendaags zijn eigen YouTube-programma met Kees van der Grint. In hun populaire programma RTL GP Slipstream bespreken zij wekelijks de gebeurtenissen in de autosport. In een exclusief interview geeft Allard zijn visie op het seizoen 1994, staan we stil bij de dodelijke ongelukken op Imola en bespreken we de nasleep van deze ongelukken. Vanmiddag brachten wij ons eerste deel van het interview waarin Allard vertelde over de ongelukken van Barrichello en Ratzenberger. Dit deel staat in het teken van de crash van Ayrton Senna en zijn belevenis na de Grand Prix.

Start met problemen

Allard legt uit hoe het er op zondagmiddag aan toe ging: "De race op zondag begon ook al verkeerd met die crash tussen Lamy en Lehto. Daarna die safety-car en toen kwam de crash van Ayrton. We zaten in de commentaarbox en hadden geen uitzicht op de baan." Allard legt uit waarom ze geen zicht hadden: "Als ik me goed herinner stond die cabine haaks op de baan. Wij konden dus van binnenuit de baan niet zien. Ayrton krijgt dat ongeluk en Wattie (John Watson) en ik kijken elkaar aan van: 'Nee, niet weer'."

"Het vreemde is: Bij Roland was het meteen duidelijk als je naar de body-language van de marshalls en doktoren kijkt, bij Ayrton was het heel raar. Hij werd heel snel uit de auto getrokken. Als iemand heel snel uit de auto getrokken wordt wil dat zeggen dat het niet stabiel is, maar dat hij wel leeft. Er ontstond paniek."

De situatie wordt vervolgens door Allard geschetst: "Als mensen een ongeluk hebben, hoe erg het ook is en alles is rustig, dan kan dat twee dingen betekenen. A. Hij is overleden, dat zie je aan de manier hoe mensen weglopen. B. Wat de verwondingen dan ook zijn, alles is stabiel. Ik kan jullie een voorbeeld geven met het ongeluk van Johnny Herbert op Brands Hatch in 1988: Daar werd namelijk heel rustig gewerkt. Hij had zijn benen gebroken maar was niet in levensgevaar. Rustig stabiliseren, de tijd nemen om niet meer stuk te maken dan dat er al stuk is." Volgens Allard was het bij Ayrton anders: "Ayrton werd uit de auto getrokken en meteen naast de auto gelegd, dan denk je: Dit is serieus."

Geruchten

"Toen ik begon met commentaar geven is mij door een wijs man ooit verteld dat je nooit op geruchten mag reageren. Ik kan me herinneren dat wij iets gezegd hebben in de trant van: "Mensen, wij kunnen op dit moment niets melden omdat wij willen wachten op de officiële berichten." De berichtgeving ging van links naar rechts, officieel weet je van niets dus hij is nog niet overleden. Dat de situatie er slecht uitzag, dat wist iedereen. Ik weet nog dat er verschillende mensen de commentaarbox binnen kwamen met allemaal uiteenlopende berichten. Dat ging van een gebroken pink tot het overlijden en alles wat er tussen zit. Voor dit soort informatie moet je je als commentator afsluiten."

Het beeld op de televisie

"We hadden heel lang een beeld van de helikopter die daar stond en de doktoren die aan het werk waren. Die mensen zorgde ervoor dat Ayrton daar zo snel mogelijk weg kon. In mijn beleving duurde dat véél te lang." Na verloop van tijd besloot John Watson contact op te nemen met Frankrijk: "Op een gegeven moment zocht John contact met Frankrijk met de vraag of we er niet uit konden. De situatie rondom Ayrton was het enige wat de kijker te zien kreeg en dat is bizar. Ik weet nog goed dat wij bleven praten en we hebben onze tijd opgevuld met talloze reclame-blokken." Over de uitzending van Eurosport dat weekend: "Eurosport was er bij gebleven toen Roland zijn ongeluk had gehad. Achteraf denk ik dat ze dat niet hadden moeten doen, het was namelijk een enorme schok. Het was een schok voor de wedstrijdleider, je laat de race van start gaan en dan krijg je dit voor je kiezen."

"Het was ook een schok voor de teams, die denken: We zijn lekker aan het racen, wanneer komen de eerste pitstops? En dan krijg je weer een ongeluk. Het was echt bizar."

Na afloop van de race

Allard legt vervolgens uit wat er plaatsvond nadat de race was gefinisht: "Nadat de race voorbij was hadden John en ik het idee van; we willen hier weg. Terwijl ik nu zou zeggen: Ik blijf, wat er ook gebeurd." Allard legt de reden uit: "We hadden geen uitzending meer, we hadden eigenlijk helemaal niks meer. Wij hadden ook geen doel meer om te blijven."

"Ik weet nog dat ik Annie Bradshaw tegenkwam op weg naar huis. Ik heb haar sterkte gewenst en een knuffel gegeven. Ik weet bijna zeker dat ik langs de plek liep waar Ayrton's auto stond. Dat voel je gewoon. Ik heb de auto overigens niet gezien, daarna reden we naar Milaan.

Linate-Airport

Op weg naar het vliegveld was Allard op zoek naar informatie: "Ik weet nog goed dat ik bij een tolpoort in het Italiaans probeerde te vragen of hij wist hoe het met Senna ging. Toen ik dat vroeg dacht ik bij mezelf: "Hoe kan ik dat nou vragen aan een man die dat waarschijnlijk ook niet weet."

Vervolgens checkte Allard in op Linate-Airport: "Je loopt door een ruimte met allemaal bankjes. Links had je een restaurant met een bar en aan de andere kant een heel groot televisiescherm. Daar stond heel groot een foto van Ayrton met daaronder te tekst Ayrton Senna 1961-1994. Toen wist ik dat hij officieel dood was. Ik dacht: het is klaar, anders staat dat er niet... Toen kwam het echt aan, toen realiseerde ik me pas dat hij echt dood was. Ik vloog terug naar huis in 'disbeleef'. Ongeloof. Ik was heel erg in de war omdat er een heleboel gedachtes door je hoofd gaan, zoals: Hoe moet het nu verder met de Formule 1? Wat gaat er gebeuren? Max Mosley zou daarna met de botte bijl ingrijpen."

De begrafenis

Eurosport gaf in 1994 een live-verslag van de begrafenis: "Ik weet nog goed dat ik toen door Eurosport werd gevraagd of ik commentaar kon doen bij de begrafenis, dat heb ik geweigerd. Ik zei: "Zoek daar maar iemand anders voor, dat trek ik niet." Het aparte van de tijd waarin we leven is, het is nu 25 jaar geleden, dat in Nederland bijvoorbeeld de helft van de volgers Ayrton nooit heeft zien rijden. Dat is wel heel vreemd."

Herhaling van de geschiedenis

"In de geschiedenis hebben we het één keer eerder gehad dat er twee coureurs in één weekend overleden tijdens dezelfde Grand Prix. Dat was in 1960 met Alan Stacey en Chris Bristow. Stacey kreeg een vogel in zijn gezicht en Bristow knalde op hetzelfde gedeelte van de baan (Spa-Francorchamp) tegen een telefoonpaal aan. Je hebt af en toe van de weekenden. Alle rampen komen altijd in drieën. Daarna was ik getuige van het ongeluk van Dale Earnhardt en Alan Simonson, tijdens de Daytona 500 in 2001 en de 24 uur van Le Mans in 2013. Deze dingen mogen niet gebeuren, maar ze gebeuren."

Over de dood

"Wat ik mezelf altijd inprent dat is dat ik er mee om moet gaan dat iemand dood gaat terwijl hij doet wat hij leuk vindt. Er is namelijk niemand die de coureur op een onbehoorlijke manier zal dwingen om in die auto te stappen. Elke coureur heeft een keuze en hij kiest ervoor om in te stappen. Dat maakt de dood niet minder triest en erg, maar het is wel makkelijker om er uiteindelijk mee om te gaan. Deze twee dingen moet je overigens wel los van elkaar zien." Allard geeft een voorbeeld: "Mijn vader overleed en dat was diep triest, maar het was ook logisch omdat hij een hogere leeftijd had. Het feit dat hij en zijn lichaam klaar waren om uit het leven te stappen is op dat moment diep triest en vervelend. Maar, ik zeg het er maar even bij: jongens, bereid je er maar vast op voor dat er een moment komt dat je ouders er niet meer zijn. Mijn lieve moeder wordt dit jaar 80 en ik weet dat er een moment komt dat ik haar weg moet brengen. Je wilt dat moment zo lang mogelijk uitstellen, maar je leven stort niet in als ze er niet meer is. Maar het is ook niet eerlijk om te zeggen dat het niet gaat gebeuren. Dat is realisme. Een autocoureur die sterft is vreselijk, maar je begrijpt dat ze in die auto stappen uit vrije wil. Er kan van alles gebeuren: je kunt een fout maken, een andere coureur kan de fout maken, er kan iets afbreken, dit soort dingen zijn allemaal mogelijk. De ultieme prijs die je daarvoor als coureur betaald is de prijs van je leven."