Historie: 012 en 007 - De geheime operaties van Tyrrell en BAR

Codenamen 012 en 007 zijn voor de sportcommissie van de FIA heftige dossiers. Waar de meeste mensen van jullie bij het lezen van de titel denken aan een 'high profile' undercover operatie van J.B. in een driedelig pak met Martini-reclame, moet ik deze lezers toch teleurstellen. Vandaag gaan we namelijk dieper in op een geheime operatie van twee teams die ironisch genoeg nu onder de vlag van Mercedes AMG Petronas Formula 1 tijden. 

Under the Radar

We beginnen de eerste geheime operatie in 1984. Tyrrell Racing Organisation, gewoonweg Ken Tyrrell en zijn team, kwamen in het begin van dat jaartal op het briljante idee om de boel te flessen. Hierbij had Tyrrell wel in een eerder stadium gebruik gemaakt van het 'Veto-recht' onder de Formule 1-teams. 

Wat was er aan de hand? Dat is best simpel. Tyrrell was in 1984 het enige team dat met een Cosworth DFY V8-motor aan de start stond van de wedstrijden. Als enige team gebruikte Tyrrell een naturally aspirated engine (een niet Turbo-motor). De rest van het veld gebruikte wel een Turbo-motor. De Turbo aangedreven teams kregen maximaal 220 kilo aan brandstof mee. De Turbo-runners waren het daar niet mee eens, Tyrrell vanzelfsprekend wel. Daardoor kreeg de Britse-renstal vrij spel op het gebied van brandstof gebruik. 

Loophole

Tyrrell gebruikte zijn 012 op een uiterst geraffineerde wijze. De auto werd eigenlijk met ongeveer 40 kilo minder gewicht naar de grid gestuurd om gedurende een groot gedeelte van de race met ondergewicht deel te nemen. In 1982 hadden de teams van Williams en Brabham eigenlijk al hetzelfde trucje toegepast. Beide teams vulde aan het einde van de race hun watertanks voor de remmen bij. Dit gebeurde zelfs na afloop van de race. Bij Tyrrell was de omschrijving anders. De cilinders in de Cosworth V8 moesten gekoeld worden. Het vreemde was dat de FIA in eerste instantie het verhaal van Tyrrell geloofde. 

License to shoot

Arrows diende direct na afloop van de eerste wedstrijd van het jaar in Brazilië een klacht in bij de FIA tegen Tyrrell. De renstal was van mening dat Tyrrell aan het einde van de race had getankt. Tanken was in 1984 verboden en Tyrrell kwam met het verhaal dat er water moest worden bijgevuld. In theorie had Tyrrell gelijk, maar in werkelijkheid was dat niet zo. Tijdens de races in 1984 kwamen de Tyrrells aan het einde van de race binnen om extra water in een brandstoftank te laten gooien. Hierbij gooide men een mengsel met chemicaliën wat opgenomen kon worden als een extra soort benzine. Omdat de auto's natuurlijk onder het minimum gewicht rond reden, moest Tyrrell er voor zorgen dat er bij de controle na de race, geen afwijkingen in het gewicht gevonden werden. 

De renstal gooide daarnaast ook kogels met lood in deze aparte tank. Deze tank stond in verbinding met de motor en de kogels knalde uiteindelijk bij het verlaten van de pits via de uitlaat de pits straat in. Tyrrell had van haar 012 het snelste semi-automatische wapen gecreëerd. 

Dis (Q) ualification

Na de Grand Prix op Detroit deed de FIA uitvoerend onderzoek naar de 012 en kwam uiteindelijk tot de conclusie dat de auto illegaal was. Tyrrell had een aantal regels overtreden en werd daarom door de FIA onder 'provisional'  gesteld zolang het onderzoek duurde. 

De eerste aanlacht luidde als volgt:  1. Het illegaal tanken tijdens de race. 2. Het gebruik van illegale benzine. 3. Een illegale verbinding tussen de watertank en de motor. 4. Het illegaal gebruiken van ballast. 

Uiteindelijk werd Tyrrell voor 1984 gediskwalificeerd en veranderde de FIA haar statement. Tyrrell werd uit het kampioenschap genomen omdat het de regels en integriteit van de sport zou hebben aangetast. Het gebruik van illegale benzine, illegale ballast en gaatjes aan de onderkant van de auto zorgde uiteindelijk, volgens de FIA, voor de officiële diskwalificatie van het team. 

Boze tongen beweren dat de FIA in 1984 eigenlijk een grid wilde met alleen Turbo-motoren, dit omdat dit aantrekkelijker zou zijn voor de sponsoring. FIA wilde Mercedes, Audi en Volkswagen vanuit het Group B-kampioenschap naar de Formule 1 halen. De tijden zijn uiteindelijk in de Formule 1 niet veranderd als je je bedenkt dat deze situatie anno 2022 nog steeds speelt. 

British American 007

Precies 21 jaar later hanteerde BAR in het seizoen 2005 een soortgelijke truc als Tyrrell in 1984. Let wel, het DNA van BAR is Tyrrell. Toen Craig Pollock in 1997 het team van Tyrrell overnam en daar BAR van maakte in 1999, kocht hij tevens ook de historie van de renstal mee. Dus ook het DNA van Tyrrell in 1984. 

Na een uiterst succesvol 2004 waarin het team tweede werd achter de onverslaanbare Ferrari's was het seizoen 2005 voor Honda erop en erover. Helaas was al snel duidelijk dat de 007 een fundamenteel probleem had, het kwam snelheid tekort. De Japanse motor bouwer ontwikkelde een motor met een extra benzinetank. Door de inbouw van deze tank kon men gedurende de race onder de gewicht limiet rijden. Tijdens de race op Imola scoorde BAR haar eerste punten met een podiumplek voor Button (derde) en een vijfde plaats voor Takuma Sato. 

Na afloop van de race werd duidelijk dat BAR een extra unit in haar benzinetank had. De FIA controleerde dit en gaf BAR de opdracht om de tank van de 007 leeg te laten lopen. BAR dit deed en de auto was net boven de 600 kg, dus legaal. Toch vertrouwde de FIA het niet en BAR werd geacht open kaart te spelen. BAR was van mening dat het alle brandstof had leeg laten lopen, tot de FIA een extra cel vond met daarin nog 6 liter brandstof. 

Volgens BAR was deze extra cel met brandstof nodig om de auto te laten werken. Zonder deze cel met brandstof zou de auto niet rijden. Men gebruikte hier dus brandstof als ballast. Iets wat in de huidige Formule 1, en vroeger ook, onacceptabel was. 

Mad Max

BAR werd voor twee wedstrijden geschorst en Max Mosley, voorzitter van de FIA, vond dit te weinig. De Brit vond dat BAR zich opzettelijk schuldig had gemaakt aan het in diskrediet brengen van de integriteit van de sport en wilde de renstal de rest van het jaar uitsluiten. Het hof van FIA achtte niet bewezen dat BAR met overtuiging de boel had gemanipuleerd en achtte het team nalatig voor haar handelen. Een eventuele totale verwijdering uit het kampioenschap was hiermee van de baan. Dat was goed nieuws voor het bedrijf Formule 1, want dat betekende dat autofabrikant Honda behouden zou blijven. Na de schorsing van twee races kwam BAR sterk terug en scoorde het team enkele podiums. Het zou uiteindelijk het laatste seizoen voor BAR zijn, in 2006 werd de gehele inboedel overgenomen door Honda. 

Pietje2013

Posts: 8.998

Toen ik BAR, 007 en J.B. las dacht ik meteen aan Jensom Button....tot die Martini :-)

• 3
• 23 mei 2022 - 19:23

Alle 12 comments ▼