Column: Hoe gaan de commerciële en bestuurlijke afspraken er vanaf 2021 uitzien?

Nu de technische, sportieve en financiële reglementen van de Formule 1 voor 2021 voor de – weliswaar uitgestelde – deadline van 31 oktober 2019 gepubliceerd zijn, staan er nog twee componenten open: een overeengekomen, gelijkere prijzengeldstructuur en een aangepast bestuurlijk proces waarbij iedereen betrokken is.

Eerstgenoemde spreekt voor zichzelf: het bedrijf Formule 1 genereert jaarlijks ongeveer 2 miljard dollar aan inkomsten door ‘de show’ en dus is het niet meer dan eerlijk dat alle spelers een eerlijk aandeel van de inkomsten krijgen na aftrek van de uitgaven van de F1, bekend als het operationele inkomen.

De exacte omvang van dat operationele inkomen en hoe het verdeeld wordt onder de teams staat centraal voor het blijven in de sport – en in sommige gevallen voor het schrijven van zwarte cijfers – en is dus van levensbelang voor zowel de teams als de F1.

Hoewel de grootte van de pot sinds 2013 substantieel gegroeid is, werden de extra hoeveelheden uitbetaald als jaarlijkse bonussen voor een select aantal teams, om ze te verleiden tot 2020 in de sport te blijven. Daarom opereert de F1 onder een ongelijke inkomstenstructuur die als resultaat heeft dat alle Grands Prix – tot op heden zonder uitzondering – gewonnen zijn door de drie grootste ontvangers van deze bonussen. Dat is geen toeval…

Tegelijkertijd is het bestuur van de sport cruciaal voor het welzijn van de F1. Het bepaalt de details van het bestuurlijke proces en is in feite dus het wettelijke handboek. Het huidige proces is qua structuur vervuild omdat het vier niveaus heeft, en het discrimineert in de uitvoering omdat het de helft van de teams uitsluit. Dat verklaart de consistente impasses en het regelmatige falen die in recente seizoenen zichtbaar waren.

Als Liberty als commerciële rechtenhouder en de FIA als regelgever de F1 naar voorbeeld van hun plannen willen laten groeien, dan moeten ze ervoor zorgen dat zowel de inkomstenstructuur als de bestuurlijke structuur bij het doel passen – wat voor de huidige varianten duidelijk niet geldt.

Meteen nadat beide sets reglementen voor het nieuwe tijdperk van de F1 gepubliceerd en bevestigd waren, kwamen de gesprekken over de openstaande componenten in een stroomversnelling. Op 16 oktober werd er een grote presentatie gegeven door Liberty aan alle teams tijdens een F1 Strategy Group-meeting in Parijs.

Hoewel dergelijke presentaties van nature strikt privé zijn – vooral omdat Liberty een op de NASDAQ genoteerd bedrijf is en dergelijke informatie de prijs van aandelen beïnvloedt – is het feit dat niets geheim blijft in de F1, vooral omdat grieven van de financiële en reglementaire tekortkomingen van de F1 al lang in de spotlights staan en tegenactie openbaar besproken wordt, ook op het niveau van de EU Commission.

Op de donderdag in Abu Dhabi was er inderdaad een meeting met alle teambazen, waar Liberty’s voorstellen besproken werden. Het hoofddoel was om te pushen voor een groter aandeel in de prijzenpot, maar het lijkt erop dat ze daar te lang mee gewacht hebben. De teams hebben daardoor weinig macht, want ze zijn bijvoorbeeld niet in staat om te dreigen met een eigen klasse als tegenactie. Er is namelijk te weinig tijd om dat voor 2021 te organiseren.

Verschillende teambazen hebben na de meeting met GPToday.net gesproken. Hoewel sommigen meer open waren dan anderen, was het mogelijk om hun visie op de voorstellen te krijgen. Iemand omschreef de situatie als het soort ‘armworstelen dat je in iedere onderhandeling hebt’, waaraan hij echter toevoegt dat Liberty’s voorstellen grotendeels geaccepteerd zullen worden.

Wat belangrijk is, is dat de FIA zich door een directive van de Europese Unie uit 2000 niet mag bemoeien met de commerciële zaken van de F1, en dus is de intentie voor de sport om te opereren onder twee afzonderlijke overeenkomsten:

1. Een commerciële overeenkomst tussen Liberty (F1) en alle teams, waarin het prijzengeld en commerciële zaken bepaald zijn. Tijdens een mediasessie in Abu Dhabi vertelde F1 CEO Chase Carey aan GPToday.net dat het concept van de commerciële overeenkomst ieder moment verstuurd kan worden, mogelijk deze of volgende week.

2. Een bestuurlijke overeenkomst tussen de FIA, Liberty en alle teams waarin alle sportieve en reglementaire zaken beschreven staan. Er is geen datum genoemd voor wat effectief gezien het ‘Concorde Agreement’ wordt, maar het is beter dat deze later komt dan dat er een gehaast voorstel komt.

Beide overeenkomsten zullen vijf jaar geldig zijn, namelijk tussen 2021 en 2025, hoewel teams hun overeenkomsten mogen ieder jaar opzeggen zolang ze dat voor 1 maart kenbaar maken.

Inkomstenstructuur

Volgens bronnen binnen de teams en de commerciële rechtenhouder was de presentatie van Liberty in oktober gebaseerd op tabellen die de teams in april 2018 in Bahrein te zien kregen. Sindsdien zijn deze marginaal aangepast, waarbij na feedback van teams nauwkeurigere punten toegevoegd werden. Ze maakten zich onder andere zorgen dat de drive van de F1 om nieuwe teams aan te trekken de prijzenpot disproportioneel zou vervuilen.

Hoewel een elfde team zeer welkom is voor de algemene gezondheid van de sport, leidt dat waarschijnlijk niet tot een groei van de inkomsten met 10 procent. De gemiddelde inkomsten van het team dalen wel met dat percentage. Een twaalfde team zou de problemen verder vergroten, wat leidt tot begrijpelijke zorgen.

De voorgestelde oplossing – zoals die hier onthuld werd – is om de nieuwe teams een betaling van 200 miljoen dollar te laten doen, die eerlijk verdeeld wordt onder alle bestaande deelnemers. Volgens de presentatie van oktober vervalt deze betaling deels of volledig als Liberty dat eist zodra nieuwe teams de grid niet groter maken dan 10 teams. Als dat wel het geval is, dan is er unanieme instemming van teams nodig om dit gedeeltelijk of geheel te laten vervallen.

Liberty is dus van plan om de F1 te beschermen in het geval dat er minder dan tien teams op de grid dreigen te staan, terwijl ze er tegelijkertijd voor zorgen dat de inkomsten van de teams niet lager worden zodra de grid groeit, tenzij de nieuwkomer een substantiële boost geeft aan de sport. Denk hierbij aan Porsche, Audi of BMW.

Door naar de daadwerkelijke eigenschappen van de prijzengeldstructuur, maar eerst een verduidelijking: de huidige structuur van de F1 bestaat uit twee ‘potten’: een basispot waarin alle teams in meer of mindere mate in delen, en een bonuspot die Ferrari, Mercedes en Red Bull in die volgorde bevoordelen, terwijl anderen (McLaren en Williams) marginaal voordeel hebben.

De basispot

De basispot is verder opgedeeld in twee kleine fondsen, bekend als Kolom 1 en Kolom 2. De eerste beloont de teams in de top 10 gelijk voor hun deelname, de tweede beloont de teams op basis van de klassering in het kampioenschap op basis van een glijdende schaal. De percentages variëren van 19 procent tot 10 procent voor de vijfde plaats en 4 procent voor de tiende positie.

Alle teams maken momenteel aanspraak op Kolom 1, wat neerkomt op 10 procent van die ‘pot’. Voorwaarde is dat teams in twee van de afgelopen drie seizoenen in de top 10 zijn geëindigd. Nieuwkomers komen momenteel in de eerste twee jaar niet in aanmerking voor geld uit Kolom 1.

Dat verandert echter bij het nieuwe voorstel. Alle teams – nieuw en oud – worden beloond voor hun deelname. Een nieuw team krijgt (op zijn minst) een hoeveelheid die gelijk staat aan de betaling voor de laatste plaats – ongeacht waar het nieuwe team eindigt. De puntenstructuur zal dus samengevoegd worden in één gecombineerd percentage.

Bonussen

Waar de huidige bonussen van Ferrari dit jaar geschat worden op 110 miljoen dollar – met Mercedes en Red Bull op ieder ongeveer 75 miljoen dollar – is het plan om de toekomstige bonussen van het rode team te reduceren tot 50 miljoen dollar per jaar (ongeveer 5 procent van een totale prijzenpot van zo’n 1 miljard) – en om alle speciale betalingen aan andere profiteurs te stoppen.

Zoals eerder onthuld zal de bestaande bonusstructuur vervangen worden door een doorlopende matrix van tien jaar, waarin de top drie-teams van ieder seizoen opgenomen worden. Er worden punten uitgedeeld met 3 voor de eerste, 2 voor de tweede en 1 voor de derde plaats. Extra punten worden toegekend voor eerder behaalde constructeurstitels.

De lopende totalen zullen kwalificerende teams aanspraak laten maken op proportionele aandelen van een ‘prestatiebetalingspot’, die bestaat uit 20 procent van de totale prijzengeld. Met de betaling aan Ferrari komt dat neer op 25 procent. Ter vergelijking beslaat de huidige bonuspot ongeveer 30 procent van de totale pot, waarbij de rest zorgt voor een gelijkere, hoewel marginaal, structuur voor de distributie van de inkomsten.

Samenvatting prijzenpot

De kampioensteams zullen uiteindelijk dus 10 procent (Kolom 1) en 18 procent (Kolom 2) ontvangen, wat zonder bonussen leidt tot 14 procent van het totaal. In de huidige structuur is dat 14,5 procent. Een klassering op P5 zorgt voor een uitbetaling van 10 procent uit beide fondsen, maar vanaf 2021 profiteert het van een betaling uit de samengestelde pot van 10,4 procent.

Volgens bronnen zullen de beste en slechtste teams marginaal iets verliezen, terwijl de teams in de middenmoot profiteren. Dat maakt de algehele distributie eerlijker.

Ten slotte: daar waar de huidige prijzenpot en bonussen een vaststaand percentage hebben (van de operationele inkomsten van de sport), is Liberty van plan om de teams te stimuleren door het fonds te vergroten via een complexe formule die afhangt van de groei. Daarmee worden ze beloond voor het succes van de sport.

De conclusie is echter dat de teams in de middenmoot beter af zullen zijn, terwijl teams als Ferrari, Mercedes en Red Bull blijven profiteren van bonussen zolang ze op de baan blijven presteren. De dagen van de vastgestelde bonussen is voorbij, behalve de (gehalveerde) erfgoedbonus van Ferrari.

Bestuur

Er zijn weinig details bekend van het bestuurlijke voorstel, maar het lijkt zeker dat de huidige structuur – werkgroepen die de Strategy Group (met vijf teams, samen met Liberty en de FIA) voeden, die de voorstellen vervolgens doorsturen naar de Formula 1 Commission (teams, Liberty, FIA, promotors, partners), die het daarna doorsturen naar de FIA World Motor Sport Council voor ratificatie – duidelijk zal worden gesimplificeerd.

De Strategy Group en de F1 Commission zullen waarschijnlijk samengevoegd worden. De vertegenwoordiging wordt beperkt tot de teams, de FIA en Liberty, terwijl er werkgroepen voor promotors, commerciële/technische partners en zendgemachtigden worden opgericht om input te leveren als, afhankelijk van het onderwerp, nodig is.

Dit zal bijvoorbeeld situaties voorkomen waarbij promotors moeten stemmen over veranderingen van de spruitstukdruk in de motor of dat sponsoren moeten beslissen over een aanpassing van de reglementen rond het bandengebruik of de vorm van elementen van de voorvleugel. Waarom liepen reglementaire processen van de sport toch zo vaak spaak bij dergelijke kleine dingen?

Raamwerken qua tijd en stemstructuren rond reglementaire wijzigingen zullen ook versoepeld worden om de noodzaak voor unanieme overeenstemming op het laatste moment te voorkomen bij wat op het oog logische aanpassingen zijn, die te vaak in de agenda van een van de teams staan.

Zodra we meer details verkrijgen over de bestuurlijke voorstellen, dan zullen we dat publiceren.

Conclusie

Terwijl geen enkele structuur aan alle eisen van de F1 kan voldoen, lijken teambazen de commerciële voorstellen grotendeels goed te vinden. Op wat laatste worstelingen na zullen de teams waarschijnlijk eerder snel tekenen dan lang wachten.

Mochten een of meerdere teams besluiten de sport te verlaten, dan lijkt dat om andere redenen te zijn dan de afspraken van de F1. De voorgestelde afspraken zorgen voor een gelijkere structuur terwijl er ook gezorgd wordt voor flexibiliteit en zeer belangrijke groei. Gecombineerd met de financiële reglementen maken ze de F1 een veel betaalbaardere sport voor huidige deelnemers, maar zeker ook nieuwkomers…

In het algemeen is het een zaak van afronden voor Liberty en de FIA, wat zich ook reflecteert in de aandelenprijs van FWONK: die bereikte vorige week een piek van 44,93 dollar – een stuk hoger dan de openingskoers van dit jaar met 30,84 dollar.