'Drivers, Start Your Engines:' -De complete racegids voor de 109de Indianapolis 500

'Drivers, start your engines'. Deze beroemde oneliner wordt zondag om 18:38 uur Nederlandse tijd door levende racelegende Roger Penske uitgesproken. Het is de opmaat richting de start van de 109de Indianapolis 500. Het is de allergrootste autosportrace van het universum. Vaak één adem genoemd met de Grand Prix van Monaco en de 24 uur van Le Mans. Ook Rinus 'VeeKay' van Kalmthout is als enige Nederlander weer van de partij. Vanaf de 31ste plaats hoopt de 24-jarige Hoofddorper op eeuwige glorie. In dit artikel blikt GPToday.net vooruit op de wedstrijd.

The Greatest Spectacle

De Indianapolis 500 bestaat al sinds begin de twintigste eeuw. De allereerste editie was maar liefst 114 jaar geleden. Op 30 mei 1911 was Roy Harroun in een Marmon Wasp met een 7820 cc zescilinder als eerste overwinnaar afgevlagd. De enige Nederlander die de befaamde wedstrijd op de Indianapolis Motor Speedway won, was Arie Luyendyk. In 1990 en 1997 schreef de nu 71-jarge coureur uit Sommelsdijk de historische race achter zijn naam en sindsdien een levende legende in de States. De meeste overwinningen staan op naam van  A.J. Foyt, Al Unser, Rick Mears en Heilo Catroneves, alle vier met vier zeges op hun conto. Catroneves is nog steeds actief met 50 (!) jaar en ambieert nog steeds om als eerste rijder ooit voor de vijfde keer de fameuze oval-race op zijn conto te schrijven. Tweevoudig IndyCar-kampioen Josef Newgarden kan ook een bijzondere prestatie neerzetten door als eerste rijder ooit driemaal achter elkaar de Indy 500 te winnen.

Knetterhard

De baan in Indianapolis is een oval van 2.5 mijl (4 kilometer) en kent vier lange kombochten naar links. In totaal rijden de 33 coureurs 500 mijl over 200 rondes. Dat is omgerekend 805 kilometer. Snelheden boven 350 km/u halen de coureurs met speels gemak. De snelste ronde plus beste gemiddelde over vier rondes staat nog steeds op naam van Luyendyk. De tweevoudig Indy 500- winnaar reed tijdens de kwalificatie in 1996 een tijd van 0.37.616. Gemiddeld over vier laps reed de Nederlander 381 kilometer per uur (236.986 mijl). Pole verdiende Luyendyk er niet mee omdat de kwalificatie net als in 2024 over meerdere dagen zijn verspreid. De eerste startpositie ging naar Tony Stewart met een gemiddelde snelheid van 233.718 mijl per uur.

Het polerecord - de beste tijd ooit waarmee dus de poleposition wordt veroverd - was in 2024 verbroken door Scott McLaughlin. Over vier rondes reed de Nieuw-Zeelander een snelheidsgemiddelde van maar liefst 234.220 mijl, omgerekend 376.940 km/u. Dat was 0.003 sneller als het vorige record, gereden door regerend kampioen Alex Palou in 2023. VeeKay heeft door verbetering van McLaughlin nu de derde snelste tijd ooit in handen met 234.211 mijl (376.926 km/u). Dit jaar ging polesitter en rookie Robert Schwartzman een stukje langzamer met 232.790 mijl gemiddeld.

Brickyard

De speedway kenmerkt zich door de beroemde Brickyard. Dat is een smalle strook van klinkers (bricks) bij de start -en finishlijn. Het is een prachtig eerbetoon aan de vroegere jaren. 116 jaar terug, in 1909, lag de gehele kombaan er vol van. In totaal 3.2 miljoen stuks. De oval was oorspronkelijk van grind, kalksteen, teer en 220.000 gallons (ca. 833.000 liter) asfaltolie. Het was een gevaarlijke ondergrond voor de bolides. Gladheid veroorzaakte bij de eerste race in Indianapolis meteen voor chaos en vijf dodelijke ongevallen. Direct greep de eigenaar van het circuit in om ernstige ongelukken in de toekomst te voorkomen. In 63 dagen tijd was de baan omgetoverd naar een baan met met een laag van stenen. 'Brickyard' is daarom de gebruikelijke bijnaam voor de Indianapolis 500.

Volle melk

Als VeeKay eerste wordt, krijgt de Nederlander geen champagne, maar een fles melk. Niet alleen om op te drinken, maar ook - volgens de traditie - om over het eigen hoofd te gieten. De deelnemers geven vooraf hun favoriete melksmaak door aan de organisatie. De Nederlander koos voor volle melk. Dit ongebruikelijke tafereel stamt uit 1936. Tijdens de 24ste editie was het erg warm. Louis Meyer won voor de derde keer en was uitgeblust. Hij kon wel een oppepper gebruiken en vroeg om karnemelk, volgens Meyer een voedzame en verfrissende drank. Ondanks meerdere pogingen van een marketeer in de melkindustrie kwam het melk drinken door de winnaar pas in 1954 van de grond. De coureur die zegevierde kreeg namelijk 400 dollar bonus bij het achterover klokken van een glas melk. In 1956 werd het gemeengoed dankzij de winnaar Pat Flaherty, die een tekort aan calcium had. Die tikte na de race twee flessen achterover. Naast melk werd er vanaf 1954 ook een glas water aangeboden aan de winnaar, maar na een aantal jaren besloot de organisatie om alleen het 'witte' drankje aan te bieden.

Memorial Day 

De Indy 500 bestaat uit nog meer tradities. Zo vindt het evenement altijd plaats in mei op de laatste zondag voor Memorial Day. Op deze feest -en gedenkdag worden Amerikaanse soldaten herdacht die zijn overleden, voornamelijk door oorlogssituaties. Voor de start staat de organisatie extra stil bij deze bijzondere dag met ceremonies en patriottische liederen. In 2020 was het de eerste keer in de historie dat de legendarische race niet rondom Memorial Day werd gehouden. Dit kwam door de gevolgen van het coronavirus. De wedstrijd was toen verplaatst naar 23 augustus.

Double Duty

Kayle Larson gaat zondag een bijzondere dag tegemoet. Eerst rijdt de Amerikaan op de Indianapolis 500 en zal daarna per vliegtuig naar Charlotte afreizen naar zijn vertrouwde NASCAR voor de Coca-Cola 600, een van de belangrijkste wedstrijden in die klasse naast de beroemde Daytona 500. Als de NASCAR Cup-kampioen van 2021 de fameuze ovalrace op zijn naam schrijft, moet de Amerikaan zich wel haasten naar het vliegveld. In 2024 deed Larson ook deze bijzondere combi. Dat ging niet helemaal volgens plan vanwege het slechte weer. De Indianapolis 500 werd uitgesteld. De Amerikaan besloot toch om de wedstrijd uit te rijden en werd achttiende. Een invaller reed ondertussen in zijn NASCAR-bolide, maar toen Larson aan kwam om in te stappen werd de Coca-Cola 600 ook stilgelegd door barre weersomstandigheden. 

Daarvoor was in 2014 de Double Duty het laatst door gedaan door Kurt Busch. De eerste keer gebeurde het in 1994 door John Andretti. Larson wordt de elfde rijder die deze twee wedstrijden gaat rijden. Tot op heden IndyCar-NASCAR-combi geen geweldig succesverhaal. Nog nooit heeft iemand beide wedstrijden gewonnen en de gemiddelde resultaten zijn wisselvallig. Degene met het beste track record was Tony Stewart in 2001 met een achtste klassering op de Brickyard en een derde plek in Charlotte. De Amerikaan werd in het verleden zowel NASCAR-kampioen (2002, 2005 en 2011) en de allerbeste in de IndyCar (1997).

Wat gebeurde er in 2024?

De 108e editie van de Indianapolis 500 in 2024 was een race vol spanning en historische momenten. Na een vertraging van vier uur door zware regenval , ging de race van start met Scott McLaughlin op poleposition. De wedstrijd kende meerdere neutralisaties en uitvalbeurten, waaronder crashes van Tom Blomqvist en Marcus Ericsson in de openingsronde 

In de slotfase ontstond een intens gevecht tussen Newgarden en Pato O'Ward. O'Ward nam de leiding in de laatste ronde, maar Newgarden wist hem in bocht drie te passeren en behaalde zo zijn tweede opeenvolgende overwinning in de Indy 500 . Hij werd daarmee de eerste coureur sinds Hélio Castroneves in 2002 die dit presteerde. Team Penske vierde hiermee zijn 20e zege in deze legendarische race. Alexander Rossi eindigde als derde. De race werd gekenmerkt door 16 verschillende leiders, een nieuw record

VeeKay eindigde als negende in de Indianapolis 500 van 2024. De Nederlandse coureur reed voor Ed Carpenter Racing en startte vanaf de zevende positie. Hij voltooide de volledige 200 ronden en leidde de race gedurende acht ronden. Zijn gemiddelde snelheid over de race was 167.701 mph. Voor zijn prestatie ontving VeeKay een prijzengeld van $563.500.

Waar op tv te volgen?

De Indanapolis 500 is in zijn geheel te zien op het open kanaal van Ziggo Sport en op het kanaal Ziggo Sport Racing. De race start officieel om 18.45 uur Nederlandse tijd. Heb je geen Ziggo-abonnement? Niet getreurd. Voor €3.99 kan je de wedstrijd los aanschaffen op de website van Ziggo Sport Totaal, een zogeheten Pay Per View. Via de website of Ziggo Sport Go App kan je dan de race volgen.